17 lutego 2017
Założenia do modelu wspierania osób z niepełnosprawnością w powiecie tucholskim – formularz konsultacji
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Tucholi realizuje projekt „Samodzielnie (nie samemu) – model wspierania osób z niepełnosprawnością w powiecie tucholskim” finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem projektu jest opracowanie innowacyjnego modelu wspierania osób niepełnosprawnych intelektualnie. Poniżej przedstawiamy Państwu główne założenia modelu. Prosimy o zgłaszanie uwag i propozycji na formularzu załączonym poniżej.
1. Odbiorcy wsparcia:
a) dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną;
b) rodziny i opiekunowie osób z niepełnosprawnością intelektualną.
2. Użytkownicy modelu (podmioty zaangażowane w wsparcie osób z niepełnosprawnością):
a) jednostki organizacyjne pomocy społecznej;
b) instytucje rynku pracy;
c) organizacje pozarządowe;
d) społeczność lokalna;
e) rolnictwo;
f) instytucje reintegracji społecznej.
3. Na terenie powiatu tucholskiego działa od 2017 r. 8 gospodarstw opiekuńczych, które na dzień dzisiejszy zajmują się opieką nad osobami starszymi. Model zakłada wykorzystanie zasobów lokalowych i ludzkich gospodarstw do aktywizacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, poprzez umiejscowienie tam otwartych punktów integracji i mieszkań treningowych. Formy pomocy przewidziane w modelu:
a) Otwarte punkty integracji – forma usługi polegającą na dziennym pobycie osób niepełnosprawnych w gospodarstwie opiekuńczym, gdzie realizowany jest program aktywizacji społecznej.
b) Mieszkania treningowe – usługa polegającą na całodobowym pobycie klienta w przystosowanym do treningu, wydzielonym pomieszczeniu, w którym świadczone są usługi terapeutyczne i aktywizacyjne, mające na celu usamodzielnienie osoby niepełnosprawnej.
c) Mieszkania wspierane – usługa polegająca na całodobowym pobycie klienta w wydzielonym mieszkaniu lub części mieszkania, w którym osoba niepełnosprawna zachowuje dużą dozę samodzielności, przy jednocześnie możliwości skorzystania z pomocy podmiotu prowadzącego.
4. Charakterystyka form wsparcia:
a) Otwarte Punkty Integracji:
– miejsce dziennego pobytu – do 9 godzin dziennie w dni robocze i 6 godzin w soboty;
– liczba osób niepełnosprawnych w gospodarstwie (4 – 8 osób);
– okres pobytu w OPI – brak wyznaczonego okresu maksymalnego;
– wsparcie osób zatrudnionych do opieki nad OZNI (także wolontariuszy);
– działania podejmowane w OPI: terapia zajęciowa; miejsce świadczenia usług np. poradnictwo pedagogiczne, psychologiczne; miejsce spotkań opiekunów OZNI; nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów społecznych; rozwijanie zainteresowań i umiejętności osób niepełnosprawnych intelektualnie; przygotowanie do usamodzielnienia poprzez wykonywanie prac gospodarskich.
b) Mieszkania treningowe:
– mieszkania treningowe funkcjonują w gospodarstwie opiekuńczym;
– celem pobytu w mieszkaniu treningowym jest wykształcenie samodzielności przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną;
– osoby niepełnosprawne w mieszkaniu treningowym nabywają umiejętności: samoobsługi, wykonywania podstawowych czynności domowych, funkcjonowania w nowym środowisku, dostosowywania się do wymogów i realizacji powierzonych zadań;
– część osób z niepełnosprawnością intelektualną po pobycie w mieszkaniu treningowym ma zostać skierowana do mieszkań wspieranych (poza obrębem gospodarstw opiekuńczych), pozostałe osoby wracają do swoich miejsc zamieszkania;
– liczba osób w jednym pokoju – 1 – 2 osoby;
– warunki socjalno-bytowe – swobodny dostęp do kuchni/aneksu kuchennego, łazienki z toaletą, pokoju dziennego;
– pobyt całodobowy;
– dwa typy pobytu: treningowy – do 1 miesiąca; osoba niepełnosprawna wraca do środowiska domowego; przygotowawczy – do 6 miesięcy; osoba niepełnosprawna przygotowuje się do pobytu w mieszkaniu wspieranym.
c) Mieszkania wspierane:
– usługa polegająca na całodobowym pobycie osoby niepełnosprawnej intelektualnie w mieszkaniu, w którym osoba posiada względną samodzielność;
– warunki pobytu: wyżywienie we własnym zakresie, wsparcie opiekuna mieszkania, pokoje jednoosobowe, swobodny dostęp do kuchni, łazienki, pokoju dziennego;
– długość pobytu – nie zakłada się ograniczenia długości pobytu, lecz pobyt ma służyć przygotowaniu do pełnej samodzielności.
5. Koordynacja
Wielość proponowanych w modelu rozwiązań oraz szeroki zakres oddziaływań na życie osób z niepełnosprawnością wymaga współpracy pomiędzy wszystkimi wspierającymi podmiotami, angażując w proces pomocy jednostki, które dotychczas realizowały tylko własne zadania. Za koordynację usług na poziomie powiatu odpowiada powiatowe centrum pomocy rodzinie. Narzędziami koordynacji usług jest zespół koordynujący oraz specjalista d.s. aktywizacji osób niepełnosprawnych
5.1 Celem koordynacji usług jest:
– lepsza diagnoza potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych;
– oferowanie osobom niepełnosprawnym kompleksowych usług;
– szybszy dostęp do usług dla osób niepełnosprawnych;
– większa skuteczność działań;
– optymalne wykorzystanie zasobów;
– lepszy monitoring realizowanych działań;
– poszukiwanie nowych rozwiązań.
5.2 Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie powołuje zespół koordynujący w składzie:
a) członkowie stali:
– przedstawiciel powiatowego centrum pomocy rodzinie;
– przedstawiciel organizacji pozarządowej statutowo działającej na rzecz osób niepełnosprawnych;
– przedstawiciel podmiotu reintegracji zawodowej lub społecznej;
– przedstawiciel służby zdrowia;
– osoba niepełnosprawna lub opiekun osoby niepełnosprawnej;
b) członkowie niestali:
– pracownik socjalny, pracujący w rejonie zamieszkania osoby niepełnosprawnej, dla której organizowane jest wsparcie;
– przedstawiciel otwartych punktów integracji/mieszkań treningowych/wspieranych;
– przedstawiciel jednostki reintegracji społecznej lub zawodowej, z której usług korzysta osoba niepełnosprawna (jeżeli nie jest członkiem stałym);
– przedstawiciel Powiatowej Społecznej Rady d.s. Osób Niepełnosprawnych;
– przedstawiciel instytucji rynku pracy;
– inne osoby, jeżeli jest to uzasadnione zakresem realizowanych działań.
5.3 Zespół koordynujący ma za zadanie:
– organizowanie działań na rzecz konkretnej osoby niepełnosprawnej;
– opiniowanie i pomoc w przygotowaniu i realizacji kontraktów aktywizacyjnych;
– opiniowanie działań, projektów, strategii i innych dokumentów związanych z aktywizacją osób niepełnosprawnych;
– podejmowanie inicjatyw na rzecz aktywizacji osób niepełnosprawnych;
– pomoc merytoryczna i doradztwo jednostkom działającym na rzecz osób niepełnosprawnych.
5.4 Specjalista d.s. aktywizacji osób niepełnosprawnych to nowe stanowisko tworzone w powiatowym centrum pomocy rodzinie w celu zapewnienia kompleksowego wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Specjalista ma za zadanie:
– brać udział w rekrutacji osób z niepełnosprawnością intelektualną do otwartych punktów integracji, mieszkań treningowych i wspieranych;
– przygotowywać i realizować kontrakty aktywizacyjne;
– brać udział w monitoringu i ewaluacji realizowanych działań;
– organizować współpracę pomiędzy różnymi osobami i podmiotami na rzecz wspierania osób niepełnosprawnych;
– współpracować z rodzinami osób z niepełnosprawnością intelektualną;
– brać udział w spotkaniach zespołu koordynującego.
– limit realizowanych kontraktów aktywizacyjnych: 30.
6. Opieka prawna:
Ze względu na złożoność uwarunkowań prawnych dotyczących kwestii opieki prawnej zakłada się utworzenie stanowiska specjalisty w powiatowym centrum pomocy rodzinie. Zadaniem specjalisty byłoby wspieranie opiekunów prawnych i kuratorów osób z niepełnosprawnością. Do zakresu zadań specjalisty należy:
– współpraca z ośrodkami pomocy społecznej w procesie poszukiwania opiekunów i kuratorów;
– udzielania informacji kandydatom na opiekunów i kuratorów;
– udzielanie informacji i pomoc w rozwiązywania problemów opiekunom i kuratorom;
– organizacja kampanii na temat pełnienia roli opiekunów i kuratorów.
